Sông Đà con sông nổi tiếng của miền Tây Bắc, không chỉ đẹp hùng vĩ với những ghềnh thác dữ dội và khúc sông yên ả, mà còn gắn liền với lịch sử và văn hóa của người dân nơi đây. Là một phần quan trọng trong hệ thống sông ngòi Việt Nam, Sông Đà mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ, thể hiện sức mạnh và sự kiên cường của thiên nhiên. Hãy cùng Top Hòa Bình AZ tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Giới thiệu về con sông Đà Tây Bắc
Sông Đà, còn được biết đến với các tên gọi khác như sông Bờ hay Đà Giang, là phụ lưu lớn nhất của sông Hồng. Dài 927 km (có tài liệu ghi là 983 km hoặc 910 km), sông có diện tích lưu vực lên tới 52.900 km². Dòng chính của sông bắt nguồn từ núi Vô Lượng, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, chảy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam và hợp lưu với sông Hồng tại Phú Thọ.
Trong một số ngôn ngữ châu Âu, tên sông Đà được dịch là “sông Đen” (tiếng Pháp: rivière Noire; tiếng Anh: Black River). Tên gọi này không phải xuất phát từ tiếng Việt, mà do người Pháp đặt vào giữa thế kỷ XIX khi vẽ bản đồ Bắc Kỳ. Cụ thể, trong “Bản đồ Bắc Kỳ năm 1879” của Jean Dupuis, họ dùng “rivière Noire” để ghi tên sông Đà, trong khi sông Hồng được gọi là “fleuve Rouge” (sông Đỏ) và sông Lô là “rivière Claire” (sông Sáng).
Vai trò của sông Đà đối với sự phát triển đất nước
Sông Đà đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực giao thông, thủy điện, nông nghiệp và du lịch. Là một tuyến đường thủy quan trọng, sông Đà giúp kết nối các tỉnh miền núi phía Bắc, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa.
Sông Đà cũng là nguồn năng lượng chính cho ngành điện lực, với các công trình thủy điện lớn như Hòa Bình, Sơn La và Lai Châu, cung cấp điện cho cả miền Bắc và toàn quốc. Lưu vực sông có đất đai màu mỡ, giúp phát triển nông nghiệp, đặc biệt trong việc tưới tiêu cho các vùng trồng lúa và hoa màu. Ngoài ra, cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ của sông Đà cũng thu hút du khách, góp phần phát triển du lịch và nâng cao giá trị kinh tế địa phương.
Sông Đà chảy qua những tỉnh nào?
Dòng chính sông Đà vào Việt Nam tại Mù Cả, Mường Tè, với tên gọi Nậm Tè ở đầu nguồn. Sông chảy qua Mường Tè, Nậm Nhùn, và Mường Lay, uốn lượn giữa các dãy núi như Pu Si Lung, Pu Đen Đinh, Hoàng Liên Sơn và Su Xung Chảo Chai. Tiếp theo, sông chạy qua các huyện Sìn Hồ, Tủa Chùa, Quỳnh Nhai, Mường La, và nhận nước từ các phụ lưu như Nâm Ma, Nậm Chang. Sông tiếp tục chảy qua các địa phương như Mai Sơn, Mộc Châu, Đà Bắc, Hòa Bình, và cuối cùng đổ vào sông Hồng ở ngã ba Hồng Đà, cách sông Lô hợp lưu với sông Hồng khoảng 12 km.
Với lưu lượng nước lớn, sông Đà cung cấp 31% lượng nước cho sông Hồng và là nguồn tài nguyên thủy điện quan trọng. Các công trình thủy điện lớn trên sông bao gồm Nhà máy Thủy điện Hòa Bình (1.920 MW, 1994), Thủy điện Sơn La (2.400 MW, 2012), và Thủy điện Lai Châu (1.200 MW, 2016).
Danh sách các cây cầu bắc qua sông Đà
Ở địa phận Việt Nam hiện có các cầu sau bắc qua dòng chính sông Đà:
- Cầu treo đầu nguồn sông Đà (cầu treo Kẻng Mỏ)
- Cầu Pắc Ma
- Cầu Nậm Khao
- Cầu công trình thủy điện Lai Châu
- Cầu Hang Tôm mới (nối huyện Nậm Nhùn của tỉnh Lai Châu và thị xã Mường Lay của Điện Biên)
- Cầu Pá Uôn (huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La)
- Cầu công trình thủy điện Sơn La
- Cầu Vạn Bú (Mường La), huyện Mường La, Sơn La
- Cầu Tạ Khoa (huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La)
- Cầu Hòa Bình (thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình)
- Cầu Hòa Bình 2 (thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình)
- Cầu Hòa Bình 3 (thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình)
- Cầu Đồng Quang nối huyện Thanh Thủy, Phú Thọ và huyện Ba Vì, Hà Nội
- Cầu Trung Hà nối huyện Tam Nông, Phú Thọ và huyện Ba Vì, Hà Nội
Top các món ăn ngon từ sông Đà
- Cá sông Đà: Các loại cá như cá nheo, cá lăng, cá chép, cá măng, cá hồi… đều có thể được chế biến thành nhiều món ngon, như cá nướng, cá om, cá kho tộ.
- Cá nheo nướng: Một trong những món ăn đặc sản nổi bật của sông Đà, cá nheo được nướng trên than hồng, có hương vị thơm ngon, thịt ngọt và chắc.
- Cá lăng nấu canh chua: Cá lăng là một trong những loại cá ngon nhất ở sông Đà, thường được chế biến thành món canh chua với các gia vị đặc trưng, tạo nên hương vị tươi ngon, đậm đà.
- Măng sông Đà: Măng được hái từ các khu rừng ven sông, có thể chế biến thành các món măng xào, măng luộc, măng chua, hay măng nấu canh.
- Nộm hoa chuối sông Đà: Hoa chuối tươi ngon kết hợp với các nguyên liệu khác như thịt gà, thịt lợn, tạo nên món nộm thanh mát và đậm đà.
- Gà đồi Mường La: Gà nuôi thả vườn tại các vùng đồi, đặc biệt là Mường La, có thịt chắc, thơm, thường được chế biến thành gà nướng, gà luộc hoặc gà hấp.
- Lợn bản sông Đà: Lợn nuôi thả tự nhiên trong môi trường rừng núi, thịt lợn có độ ngọt và thơm đặc biệt, có thể làm lợn nướng, lợn kho, hay lợn xào lá lốt.
- Xôi ngũ sắc: Món xôi truyền thống với các loại gạo nếp màu sắc tự nhiên từ các loại lá cây, thường được ăn kèm với cá nướng, gà nướng hoặc các món thịt đặc sản.
- Bánh chưng, bánh dày: Các món bánh truyền thống, đặc biệt trong các dịp lễ Tết, được người dân vùng sông Đà chế biến và trang trí công phu, với nhân thịt, đậu xanh.
- Rượu cần: Rượu cần là đặc sản của nhiều dân tộc miền núi, được làm từ gạo nếp, lên men tự nhiên, uống kèm với các món ăn như thịt nướng, cá nướng.
Sông Đà không chỉ là một dòng sông hùng vĩ, mà còn là biểu tượng của thiên nhiên tươi đẹp và sức mạnh bền bỉ của con người Việt Nam. Với vẻ đẹp kỳ vĩ, dòng sông đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận trong văn học, nghệ thuật và đời sống của người dân miền Tây Bắc.
Sông Đà còn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đặc biệt là trong ngành thủy điện, giao thông và nông nghiệp. Đồng thời, những đặc sản độc đáo từ sông Đà cũng góp phần tạo nên bản sắc ẩm thực đặc trưng của vùng đất này. Với tất cả những giá trị ấy, sông Đà mãi mãi là một phần không thể thiếu trong lòng mỗi người Việt, là minh chứng sống động cho vẻ đẹp và sức sống mãnh liệt của đất nước.
